Spel: Hippocrates
Ontwerper: Alain Orban
Uitgever: Game Brewer, Geronimo Games
Aantal spelers: 1-4 players
Opzettijd: ~13 minuten
Speelduur: 50-65 minuten
Winconditie: winst/verlies (maar vooral: verlies)
AI/automa: ja, 3
hoe het solospel werkt
Patiënten uit zes verschillende regio's liggen te wachten op behandeling. Dobbel en kies 3 keer achter elkaar, daarna betalen patiënten je voor je diensten. Betaal de artsen op je loonlijst. Vervolgens kun je een optie nemen op een nieuwe arts, afhankelijk van je positie op het reputatiespoor. Dan draai je de regio-artsen om en kies je -- alweer op basis van je reputatiespoor-positie -- een arts, medicijnkit of bundel van de twee (als ze in dezelfde regio liggen), waarmee je de bijbehorende kennistegel met daarop een bonus krijgt. Door naar de behandeling van patiënten: je combineert je patiënten met artsen die de benodigde medicijnen kunnen leveren. Alleen als je een patiënt volledig kunt behandelen, met de benodigde artsen en medicijnen, kun je ze uit je ziekenhuis ontslaan. Scoor OP's en 1 reputatie voor elke behandelde patiënt. Elke arts heeft 1 tot 3 contracten die je moet vervullen om OP te scoren (en de arts van je loonlijst te halen). Schuif onbehandelde patiënten een niveau lager op je spelersblad. Vul alle tegelrijen aan of ververs ze, en start ronde 2.
Dit is een spel voor 4 spelers, met een dummyspeler voor elke speler minder, dus in een spel voor 2 spelers heb je 2 dummy's. In een solospel heb je 3 dummy's die veranderen in 3 AI, aangezien je ze nu reputatie en OP geeft. Je eventuele winst hangt af van de hoogst scorende AI. Spoiler: in de spellen die ik tot nu toe heb gespeeld heb ik geen enkele keer gewonnen. Het is me wel gelukt om niet als laatste te eindigen en een respectabele 62 OP te scoren, helemaal trots.
Terug naar het spel. Elke tegel (patiënt en arts) heeft een nummer en als een AI aan de beurt is neemt die een beschikbare tegel met het hoogst mogelijke nummer. Hier kun je deels vooruitplannen, omdat je kunt voorspellen welke regiovrije artsen beschikbaar zijn en uit welke patiënten je kunt kiezen.
soloregels
Er is geen aparte solosectie in de spelregels. Ik herhaal: er is geen aparte solosectie in de spelregels. Dit is voor het eerst de soloregels in losse alinea's door de normale regels heen worden uitgelegd. Elke fase wordt aangevuld met een alinea voor een spel met minder dan 4 spelers en een alinea voor solospel. Hoera! Eindelijk een spel opzetten en leren zonder wild door de spelregels te hoeven bladeren.
verdwenen in solo
Dit is voor alle spelersaantallen een tegelselectie- en contractspel, maar in solo komt er meer geluk bij kijken dan in multiplayer. In een spel met meer spelers krijg je te zien welke patiënten je tegenstanders selecteren, waardoor je inzicht krijgt in welke artsen ze willen aannemen. Je kunt ervoor kiezen andersoortige patiënten te selecteren, of zorgen dat je voorligt op het reputatiespoor, zodat je de benodigde arts kunt wegkapen.
In het solospel is alles afhankelijk van de nummers op kaarten. Ik heb meegemaakt dat ik tweede was op het reputatiespoor, en dat de twee mogelijke dokters met het contract dat ik nodig had voor mijn neus weggesnaaid werden, alleen omdat ze het hoogste tegelcijfer hadden. Je kunt dit zien aankomen bij de regiovrije dokters, maar de regionale dokters zijn een gok, omdat ze pas worden omgedraaid als je klaar bent met de optiefase. Dat gebeurt niet in multiplay als je tweede op het spoor bent, want a. geld is schaars en doorgaans koopt niemand twee dokters in dezelfde ronde (behalve de AI's, die dat altijd doen) en b. als je dat doet, zullen het zeker geen twee artsen zijn met exact hetzelfde contract.
sologedachten
positief
Dit is een heerlijke tegelselectiepuzzel: patiënten die meer medicijnen nodig hebben, leveren meer OP op, maar betalen mogelijk minder en hebben een dure behandeling nodig. Het kiezen van een patiënt die meer geld of zelfs medicijnen oplevert, kan je negatieve reputatie opleveren waardoor de lonen van je dokters omhooggaan. Als je elke ronde 3 patiënten verwelkomt, krijg je meer geld, maar dan zit je aan het einde van de ronde met onbehandelde patiënten die je aan het eind van het spel 3 OP per patiënt kosten. Artsen met meer contracten leveren je meer OP op, maar zijn duurder om aan te nemen en moeilijker om te scoren, en meer dokters met elk minder contracten aannemen zorgt dat je aan het einde van ronde 2 failliet bent en geen medicijnen kunnen kopen. Volg je het nog?
Dat brengt me bij mijn volgende punt: ik hou echt van de twee afzonderlijke beurtvolgordesporen in dit spel. In de eerste ronde heb je een spoor op patiëntregio: kies je een patiënt uit de meest linker regio? Dan mag je de volgende patiëntselectie als eerste kiezen. De meest linker regio is toevallig ook de regio met het hoogste aantal gemiddelde OP per patiënt, maar dat betekent ook dat deze patiënten moeilijker te behandelen zijn en je minder geld of medicijnen krijgt als bonus, dan wanneer je een patiënt kiest uit een van de 3 regio's met het laagste gemiddelde aantal OP per patiënt. Patiëntselectiebonussen zijn ook de gangbaarste manier om op het reputatiespoor te bewegen, het tweede beurtvolgordespoor in dit spel. Omdat het een ander spoor is dan de volgorde waarmee je in de eerste ronde te maken hebt, geeft 't het spel een mooie balans: als eerste je patiënten selecteren, betekent niet dat je ook eerste een dokter mag kiezen.
De setting is een pluspunt, ik hou van historische spellen en er zit extra sfeer in de spelregels met Griekse tekst bij de verschillende fasen. Kon ik mijn leesvaardigheid in het oud-Grieks weer even opfrissen. (Ik kom niet verder dan heel trots woorden voorlezen waarvan ik de betekenis niet weet.)
En ik zeg het nog één keer: er is geen apart sologedeelte in de spelregels! Je hoeft niet door de regels te ploegen om de solo-set-up te begrijpen, en vervolgens verwoed heen en weer te bladeren terwijl je alles in je hoofd probeert te combineren. Je kunt het spel opzetten terwijl je de regels leest, en in elke fase handelen de 3 AI op dezelfde manier: selecteer de tegel met het hoogste nummer, scoor OP en reputatie.
negatief
Dit spel kost tijd, vooral in het begin. Ik heb het niet over de duur van het spel, maar over punchboards waar ik de tokens maar moeizaam uit kreeg, het ontbreken van een ronde-overzicht (er zijn 5 ronden met 1 tot 7 fasen per ronde) en vage regels. Ik ben ongeveer een kwartier bezig geweest met het zoeken naar het startpunt op het reputatiespoor (zit in het midden), en was behoorlijk wat tijd kwijt op de BGG fora. (Dit scheelt jou weer: ja, je kunt een dokter gebruiken die twee verschillende medicijnen kan toedienen om een patiënt te behandelen die maar één van die medicijnen nodig heeft. Nee, je kunt bij het kiezen van patiënten niet passen als je geen mogelijkheid hebt om een lege plek te kiezen. Nee, je kunt een contract van een dokter niet opnieuw gebruiken als nog niet al zijn contracten vervuld zijn.) Kortom: geen probleem als je het spel eenmaal onder de knie hebt, maar je moet er even tijd in steken. Of nou ja, ik moest dat, want ik heb natuurlijk een ronde-overzicht voor je gemaakt.
Het bord. Begrijp me niet verkeerd, het ziet er prachtig uit, maar het is ook 84 x 56 cm, staande oriëntatie. Ik plaats zo veel mogelijk (patiëntenstapels, medicijnen, drachmen) op het lege midden, wat helpt, maar je moet nog steeds rekening houden met je eigen spelersgebied -- je hebt je ziekenhuis, en het koppelen van dokters aan patiënten neemt ruimte in beslag -- dus je hebt ongeveer een vierkante meter aan tafel nodig.
De geluksfactor. Ik ben geen fan van grote hoeveelheden geluk in een spel, en ik baal er een beetje van dat het gelukselement in solo groter is dan in multiplayer. Er is een manier om dit te verminderen: richt je energie op het reputatiespoor. Maar in een spel met zo weinig bewegingsruimte kan dat je zoveel OP kosten dat je aan het eind de enige bent zonder een 50-OP-tegel.
Je zit vaak te krap in je geld. Dat dwingt je om keuzes te maken, maar de hele tijd kiezen kan frustrerend zijn, vooral als de AI 2-3 patiënten en 2 dokters per ronde scoort. De keren dat je je een dokter plus medicijnkit kunt veroorloven om een kennistegel te krijgen, is meestal één keer per spel. Je kunt niet kiezen welke kennistegel je wilt, dus dat betekent dat er 23 gewilde kennistegels aan je voorbij zijn gegaan. In het zeldzame geval dat je twee keer een kennistegel bemachtigt, betekent dat meestal dat je op enig moment een broodnodige dokter hebt laten schieten en dat je als laatste binnenkomt na alle AI. En ik moet nog een beurt meemaken waarin ik me een medicijnkit van 18 drachmen kan veroorloven, laat staan de dokter die erbij hoort.
Laatste punt van aandacht: er zit veel upkeep in dit spel, en al dat tegels draaien en bord resetten is geen goede combi met het OP-spoor dat strak tegen de rand van het bord aan is geplaatst. De cijfers op het spoor zijn smaller dan je OP-markers, en het spoor is zo geplaatst dat ik markers eraf stoot of over het bord veeg terwijl ik over het bord leun om alles goed te zien. Niet ideaal, vooral niet met het beheren van 4 OP-markers.
huisregels
Uit de spelregels: scoor patiënten voor de 3 AI pas wanneer je 3 rondes patiënten hebt verwelkomd. Doe dat niet. Het betekent dat je moet bijhouden welke patiënt naar welke AI gaat (nog meer tafelruimte nodig!), en dat je soms op twee momenten OP moet scoren voor 1 AI. Dus hier is mijn tip: kijk naar de hoogste cijfers en plaats in één keer alle AI die voor of na jou aan de beurt zijn. Zo ben je lekker snel in de upkeep, zeker als je eerste of laatste gaat: plaats alle pionnen, scoor ze en kies dan zelf een patiënt uit, of andersom.
Dit wordt niet vermeld in de spelregels, maar de 3 AI scoren bijna altijd boven de 50 OP, dus pak de optietegels in alle kleuren en gebruik ze om bij te houden welke AI de 50 OP is gepasseerd.
Ik heb een gemiddelde OP van 62,04 per AI berekend, ervan uitgaande dat elke AI 11 patiënten per spel scoort. Dat is dus zo'n beetje de score die je moet verbeteren, maar in mijn laatste, bijzonder bevredigende spel heb ik 62 OP gehaald. De eerste AI scoorde 75. Ik vind het absoluut niet erg om je eigen score te verbeteren, maar dat betekent dat het niet echt nodig is om voor alle AI de OP bijhouden. Dus misschien wil je het hele OP-gedoe in je eerste spellen achterwege laten, in ieder geval totdat je de 60 OP-grens nadert -- ik heb nog geen spel gespeeld waarin de eerste AI minder dan 61 scoorde.
oordeel
Ik hou van het rekenen met geld en medicijnen die constant opraken, en van het puzzelen met patiënten en bijbehorende dokters. In dat opzicht is dit een heerlijk spel, maar het geluk dat erbij komt kijken kan frustreren, vooral in combinatie met de OP die de AI gedurende het spel bijeenharken. Je slaagt er niet in de AI te verslaan op strategische keuzes alleen, je hebt geluk nodig, iets wat ik niet zo vaak heb in spellen. Ik krijg sterk het gevoel dat dit spel het allerbest is met 4 spelers, maar zelfs met pech in je solospel wordt Hippocrates nooit saai en ben je constant je opties aan het afwegen, omdat je patiëntenselectie gevolgen heeft voor je middelen: wil je vooruit komen op het reputatiespoor? Heb je medicijnen en assistenten nodig? Of juist geld om dokters aan te nemen?
Hippocrates is anders dan de huidige spellen in mijn collectie, en ik leg dit dan ook graag op (een vrij grote) tafel, al verwacht ik niet dat ik de AI snel zal verslaan. Ook je eigen score verbeteren is af en toe lekker. Een spelletje Hippocrates betekent een heerlijk potje nadenken vol sfeer.
Comments